3-Blog Yazıları (Bilişsel Yük Kuramı)
Bilişsel Yük Kuramı
Bilişsel Yük Teorisi,John Sweller tarafından geliştirilmiştir.Bilişsel yük,çalışan belleğin bir anda tutabileceği bilgi miktarı ile ilgilidir. Sweller,
çalışan hafızanın sınırlı bir kapasiteye sahip olması nedeniyle, öğretim
yöntemlerinin doğrudan öğrenmeye katkıda bulunmayan ek etkinliklerle aşırı
yüklenmekten kaçınması gerektiğini söylemiştir.
Bilişsel Yük Teorisi, öğrenenlerin
çalışma hafızasındaki talepleri azaltan ve böylece daha etkili
öğrenebilecekleri bir eğitim tasarlamanıza yardımcı olur.
Bilişsel Yük Çeşitleri
Bilişsel yük; asıl (içsel), konu dışı (dışsal) veya etkili (ilişik) yük olmak üzere üç çeşittir.
Bilişsel yük; asıl (içsel), konu dışı (dışsal) veya etkili (ilişik) yük olmak üzere üç çeşittir.
- Asıl Bilişsel Yük
- Konu Dışı Bilişsel Yük
- Etkili Bilişsel Yük
Bilginin içsel niteliği tarafından kişide oluşturulan yük
olarak ifade edilir. Yeni, zor bir aktivite her zaman basit bir işlemden daha
uğraştırıcı gelir.
Örneklersek monte edilmemiş mobilyaları birleştirme işinde
her parçanın birbirine nasıl takıldığını gösteren büyük bir şema yerine, süreç adım adım ilerleyen görevlere bölünerek basitleştirilirse montesi daha
kolay olur. Böylece müşteri bir masayı kurmak için bütün süreci zihninde
canlandırmasındansa sadece bu kolay adımları takip eder. Ayrıca müşteri bir kutu
dolusu tahta parçası, çivi ve diğer aksesuarlar yerine her adımda kullanması
gereken 2-3 parçaya odaklanabilir.
Konu dışı bilişsel yük, öğrenilecek konunun dışında kalır ve istemeden
öğrencileri dikkat dağıtıcı
bilgilere yönlendiren veya yapılası gerekeni gereğinden fazla karmaşık hale getiren
etkisiz öğrenme metotları nedeniyle ortaya çıkar.Öğrencileri bir dersi tekrar
etmek ve hatırlamak konusunda serbest bırakmaktansa etkili sunum metotları
kullanmak, onlara yüklenen konu dışı yükün azalmasına yardım edebilir.
Mesela bazı bilgiler bir şekille resmedildiğinde daha iyi anlaşılır.
Örneğin,üç boyutlu cisimlerde alan ve hacim hesaplama, şekil kullanılmadan
yazılı bir biçimde değil, görsel
olarak sunulduğunda daha kolay anlaşılır.Böylece akılda tutmak
yerine bir şekle bakarak çabucak bu düşünceler hatırlanabilir.Bu bilişsel yeni beceri
ve başka bilgilerin öğrenilmesine yardımcı olduğundan, istenen türden bir
yüktür. Bellek şeması yapılarak belirli bir düşüncenin veya nesnenin
kavramsallaştırılması sağlanır. Bu kavramsallaştırma gelecekte bu düşünce veya
nesneyle karşılaştığımızda durumdan ne beklememiz gerektiğini söyler.Bir şeyi
ilk kez deneyimliyor olmak,bizi neyin beklediğini söyleyen bir şema
olmadığından, ürkütücü olabilir. İşte bu noktada deneyimi gözlemleyip
öğrendikçe, gelecekte önceden tahmin edip ona göre davranmamız ve anlamamızda
yardımcı olacak etkili yük oluşturulur.
Yorumlar
Yorum Gönder