Eğitsel Gönderi-5 (Blog yazıları-5)

Cahit Arf

Ord. Prof. Dr. Cahit Arf 1910- 1997 yılları arasında yaşam süren Türkiye’nin en büyük değerlerinden biridir. Ünü ülke çapını aşıp dünyaya yayılan matematik dehasıdır. Bu yazıda size Cahit Arf’ın hayatından bahsetmeyeceğim. Onu zaten Google’da bulabilirsiniz. Ben size Cahit Arf ‘ın Meydan dergisinde 1960 yılında yayınlanan “Matematiğin Şiir Yönü” makalesinden birkaç cümlesini ve bana ne çağrıştırdığını iletmek istedim.

“Güzel, insana içinde çırpındığı çemberin acizliğini unutturan ona bir nevi hudutsuzluk, serbestlik ve kudret hissi veren şeydir" diyebiliriz. Matematik teorilerindeki estetik unsurunun da yine aciziyetten kurtulmak ve hudutsuzluk illüzyonundan ibaret olduğunu zannediyorum. Bilgilerimizin en kesinlerinden biri olarak telaki etmeğe alıştığımız matematiğin, ona bir güzellik karakteri veren ve tarif edilemeyen bir tarafı mevcuttur.” demiş Cahit Arf.

Geçen hafta ikici derecen denklemleri anlattığım 11.sınıflardaki bir dersimde, bir soru ile uğraşmaları için öğrencilerime biraz süre verdim. Birbirleri ile tartışan da oluyor ya da tek başına çözmek isteyen, bazen de çabuk pes edip benim çözmemi bekleyen de oluyor. Klasik sınıf hali yani.Soru gerçekten meydan okuyan cinstendi. Çok zordu anlamında demiyorum. Aşama aşama giden, içinde birçok şey barındıran, çözdükçe öğrendiğin, hoşuma giden bir soruydu. Neyse bir öğrencim herkesten önce çözdü sonra dedi ki “Ya bu matematik çözdükçe insanı mutlu eden bir şeymiş ya. Bak şimdi durup dururken mutlu oldum.” O kadar hoşuma gitti ki. Ben de aynen böyle düşünerek başlamıştım matematik macerasına. Lisedeyken tek sevdiğim dersti diyebilirim. Üniversitede matematik bölümünü tutturduğumu öğrendiğimde içimden geçen “Oh, artık bütün derslerim matematik olacak.” olmuştu. Tabi tam hayal ettiğim gibi değildi dersler ama yine de mutlu okudum.

Cahit Arf’ın makalesini okuduğumda matematik ile güzelliği ne kadar naif bir şekilde bağdaştırdığını gördüm. Yazısı da o kadar keyifli bir yazı ki. Kendisinin bu kadar çok başarı ile nasıl böyle mütevazi kaldığına şaşıyor insan.Makaleyi sizin de okumanızı tavsiye ederim.